نورد پوسته ای چیست؟ + چه تاثیری روی ورق های فولادی دارد؟

در صنایع فولاد یکی از روش های تغییر شکل فلزات “روش نورد” است که انواع مختلفی دارد. در ادامه قصد داریم اطلاعاتی در مورد نورد پوسته ای و تاثیراتی که می تواند این روش روی ورق های فولادی بگذارد در اختیار شما قرار دهیم با ما همراه باشید.

نورد چیست؟

شمش ها یا فلزات خام برای اینکه قابل استفاده شوند لازم است فرآیندی را طی کنند که به آن نورد می گویند. در طی این فرآیند از حجم شمش یا فلز مورد نظر کم نمی شود بلکه شکل ظاهری آن تغییر می کند.

در واقع براده برداری از مواد خام به هیچ عنوان انجام نمی شود.

هدف از نورد فلزات تغییر شکل و فرم شمش و ورق هاست. محصول نهایی حاصل از فرآیند نورد به صورت ورق و میلگرد در دسترس است که به اندازه های استاندارد برش خورده و در دسترس قرار می گیرد.

فرآیند نورد

برای اعمال تغییر شکل مد نظر, ماده خام اولیه که می تواند شمش یا فلز باشد از بین دو غلتک که در جهت خلاف یکدیگر حرکت می کنند, عبور داده می شود. گاهی لازم است فلز در حین عبور داده شدن از بین دو غلتک گرم شود و دمای آن به حدود 1100 برسد. در این حالت به این روش “نورد گرم” می گویند.

گرم کردن باعث می شود که فلز نرم شود و برای تغییر شکل آن نیروی کمتری صرف شود.

محصولات نوردی (نورد گرم) :

نمونه محصولات نوردی مانند تسمه آهنی – سپری – ناودانی – میلگرد – چهارپهلو – تیرآهن و …

فرآورده‌هایی که از نورد گرم به دست می آیند اکثراً ماده اولیه مراحل بعدی مثل ماشینکاری و شکل‌دهی سرد را تشکیل می‌دهند. ورق و تسمه های تولیدی را می توان به صورت مستقیم وارد بازار مصرف کرد و یا به وسیله نورد دوباره آنها را به فویل تبدیل کرد که فویل ها اغلب ضخامتی کمتر از یک دهم میلیمتر را دارند.

نوردِ دوباره محصولات شمش و بلوم باعث تبدیل آن ها به فرآورده هایی مثل میله و لوله و ریل قطار می شود. می توان گفت به طور تقریبی نود درصد از همه فرآورده های فلزی حداقل یک بار مراحل نوردی را گذرانده اند.

امروزه تجهیزات نوردی به اندازه‌ای پیشرفت کرده که کارخانجات می‌توانند فرآورده‌هایی با استاندارد و کیفیت بالا را با مبالغ نسبتاً کم تولید کنند.

 

 

پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر به مقاله  از فرآیند نورد گرم چه می دانید؟ نگاهی بیندازید.

 

اجزای دستگاه نوردی

دستگاه نورد دارای اجزای مختلفی است. از جمله قفسه, غلتک ها, یاتاقان, محفظه محافظت از یاتاقان, نیروی محرک غلتک ها و … .

 

غلتک ها

غلتک ها دارای شکلی استوانه ای هستند که در خلاف جهت یکدیگر حرکت می کنند. این غلتک ها نیروی حرکتی خود را از موتور تعبیه شده برای همین کار تامین می کنند.

قفس

همانطور که گفتیم, دستگاه های نورد از بخش های مختلفی تشکیل شده اند. قفس یکی از این بخش هاست. یعنی غلتک هایی که در فرآیند نورد مورد استفاده قرار می گیرند در محفظه ای به نام قفس قرار دارند.

در واقع لازم است که غلتک ها روی تجهیزات فلزی سوار شوند تا هم بتوانند نیروی چرخشی مورد نیاز را اعمال کنند و هم فاصله تا غلطک دیگر را حفظ کرد.

قفس های انواع مختلفی دارند که این انواع بر اساس تعداد و آرایش غلتک ها تعیین می شود. برای مثال قفس هایی دو غلتکی, اقماری, سه غلتکی و … .

نورد پوسته ای چیست؟

نورد پوسته ای که با نام “نورد تمپر” (temper rolling) نیز شناخته می شود, یک فرآیند با دمای پایین است که روی ورق های فولادی انجام می شود. این فرآیند روی پوسته بیرونی تغییراتی ایجاد می کند و به همین دلیل با نام نور پوسته ای(Skin pass rolling) شناخته می شود.

نورد پوسته‌ ای با ایجاد تغییر شکل پلاستیک و کار سرد در سطح ورق باعث تغییر مورفولوژی و دانه بندی ورق می‌شود. در دیدگاه میکروسکوپی با انجام فرآیند اسکین پس، دانه‌های ورق شکسته و ریز می‌شوند. مورفولوژی ریز دانه باعث افزایش استحکام ورق فولادی می‌شود.

دقت فرآیند نورد پوسته ای بسیار بالاتر از سایر روش هاست, زیرا در طول انجام این فرآیند ضخامت ورق با خطای بسیار کم, یکسان می شود.

چگونگی روال کار نورد پوسته ای

معمولا فرآیند نورد پوسته ای در یک یا دو قفسه انجام می‌شود. در هر قفس چهار غلتک تعبیه شده است. دو غلتک از این چهار غلتک قطرشان بسیار کم است و به غلتک‌های کاری معروف هستند. دو غلتک هم با قطرهای بزرگتر وجود دارند که به غلتک پشتیبان معروف اند.

دلیل کم بودن قطر ورق های کاری, کاهش سطح تماس ورق و غلتک است تا اصطکاک به حداقل برسد.

هدف از استفاده از غلتک‌های پشتیبان, جلوگیری از خمیدگی غلتک کاری است.

اگر غلتک کاری دچار خمیدگی شود, ضخامت ورق نیز دچار خطا می شود و طول و عرض آن از حالت استاندارد خارج می شود.

البته امروزه نورد پوسته‌ ای به وسیله قفسه‌های سازمند با سرعت و دقت بالا انجام می‌پذیرد. از این رو کنترل اتوماتیک و رایانه‌ای پارامترهای حساس، در این فرآیند انجام می گیرد.

خوب است بدانید که فرآیند نورد پوسته‌ ای یا در ادامه خط نورد و به صورت پیوسته انجام می‌شود یا به صورت یک واحد جداگانه ایفای نقش می‌کند.

دلایل انجام نورد پوسته ای

 

 

نورد پوسته ای با افزایش طول پایدار نوار فلزی و جهت گیری دانه ها در جهت نوار فلزی, باعث بهبود خواص مکانیکی و کیفیت سطحی فلز می شود.

این فرآیند باعث بهبود کشش ورق نیز می شود. به این صورت که به محض شروع تغییرفرم پلاستیک، خزش فلز را در لبه نواحی تغییرفرم الاستیک حذف می کند. چرا که این خزش در فرآیند کشش عمیق عامل به وجود آمدن ایرادهای مختلفی است.

همچنین فرآیند نورد پوسته ای به طور موثری قادر به تصحیح عیوب مربوط به صافی سطح که در نورد گرم ایجاد شده است، می باشد.

مزایای نورد پوسته ای

نورد پوسته ای مزایای زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها می پردازیم.

1.افزایش استحکام ورق فولادی

نورد پوسته ای باعث می شود تا دانه های ورق فولادی ریز شوند و این ریز شدن دانه ها باعث افزایش استحکام این ورق ها خواهد شد.

2. افزایش قابلیت کشش عمیق

به دلیل کار سردی که روی انواع ورق ها در این فرآیند انجام می‌شود, دانه‌های فولاد ریز می‌شوند. این ریزدانگی باعث افزایش چقرمگی و قابلیت کشش عمیق ورق نیز خواهد شد.

3.بهبود میزان زبری سطح

این فرآیند با تغییر شکل موضعی که در پوسته‌ی بیرونی ورق ایجاد می‌کند, باعث از بین رفتن زبری سطح تا حد بسیار خوبی می‌شود.

4. افزایش دقت ابعادی ورق فولادی

در فرآیند نورد پوسته ای ابعاد ورق های مد نظر با دقت بالایی تعیین و تولید می شوند.

 

 

5.یکنواختی ضخامت ورق

ظرافت موجود در روش نورد پوسته ای باعث شده تا ضخامت ورق نهایی تولید شده در تمامی طول سطح یکنواخت و با کمترین خطای ممکن باشد.

6.رنگ پذیری خوب ورق های تولید شده

ورق گالوانیزه تولید شده به روش پوسته ای, قابلیت رنگ پذیری بهتری دارند و این یک مزیت خیلی خوب برای این روش است.

7.قیمت انواع ورق های فولادی

برای آگاهی از مشخصات و قیمت انواع ورق های فولادی کافی است با آهن 021 تماس بگیرید. کارشناسان ما با استفاده از جدیدترین اطلاعات می توانند شما را برای یک خرید مطمئن راهنمایی کنند و پاسخگوی تمامی سوالات شما در این زمینه باشند.

 

مقاله پیشنهادی برای مطالعه بیشتر؛ نورد چیست؟ + آشنایی با نوردهای سرد و گرم و مزایای آنها